Η κατανάλωση γλυκαντικών που υπάρχουν σε πολλά τρόφιμα και ποτά, μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο πρόωρης εφηβείας στα παιδιά, ιδιαίτερα σε εκείνα που έχουν γενετική προδιάθεση.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η κατανάλωση ασπαρτάμης, σουκραλόζης, γλυκόριζας και προστιθέμενων σακχάρων, συνδέεται σημαντικά με υψηλότερο κίνδυνο πρόωρης εφηβείας, ειδικά σε παιδιά με συγκεκριμένα γενετικά χαρακτηριστικά.
Όσο περισσότερα από αυτά τα γλυκαντικά κατανάλωναν οι έφηβοι, τόσο υψηλότερος ήταν ο κίνδυνος πρόωρης εφηβείας.
«Αυτή η μελέτη είναι μία από τις πρώτες που συνδέoυν τις σύγχρονες διατροφικές συνήθειες και συγκεκριμένα την πρόσληψη γλυκαντικών, με γενετικούς παράγοντες και την πρόωρη εφηβεία σε μια μεγάλη, πραγματική κλινική μελέτη», δήλωσε η Yang Ching Chen, από το Ιατρικό Πανεπιστήμιο της Ταϊπέι, στην Ταϊβάν.
«Αναδεικνύει επίσης τις διαφορές μεταξύ των φύλων ως προς τον τρόπο με τον οποίο τα γλυκαντικά επηρεάζουν τα αγόρια και τα κορίτσια, συμβάλλοντας στην κατανόησή μας για τους εξατομικευμένους κινδύνους για την υγεία», πρόσθεσε.
Τα ποσοστά πρόωρης εφηβείας έχουν αυξηθεί, ενώ η κατάσταση μπορεί να οδηγήσει σε συναισθηματική δυσφορία, μικρότερο ύψος στην ενήλικη ζωή και αυξημένο κίνδυνο μελλοντικών μεταβολικών και αναπαραγωγικών διαταραχών.
Προηγούμενη έρευνα της Chen διαπίστωσε ότι ορισμένα γλυκαντικά μπορούν να επηρεάσουν άμεσα τις ορμόνες και τα βακτήρια του εντέρου που συνδέονται με την πρόωρη εφηβεία. Για παράδειγμα, ένα τεχνητό γλυκαντικό που ονομάζεται ακεσουλφάμη καλίου ή AceK ή E950, αποδείχθηκε ότι προκαλεί την απελευθέρωση ορμονών που σχετίζονται με την εφηβεία, ενεργοποιώντας τις οδούς «γλυκιάς γεύσης» στα εγκεφαλικά κύτταρα και αυξάνοντας τα μόρια που σχετίζονται με το άγχος.
Ένα άλλο γλυκαντικό, η γλυκυρριζίνη, που βρίσκεται στη γλυκόριζα, βρέθηκε ότι αλλάζει την ισορροπία των βακτηρίων του εντέρου και μειώνει τη δραστηριότητα των γονιδίων που εμπλέκονται στην ενεργοποίηση της εφηβείας.
«Αυτό υποδηλώνει πως ό,τι τρώνε και πίνουν τα παιδιά, ειδικά τα προϊόντα με γλυκαντικά, μπορεί να έχει μια ισχυρή επίδραση στην ανάπτυξή τους», είπε η Chen.
Τα νέα ευρήματα προέρχονται από τη Διαχρονική Μελέτη Εφηβείας της Ταϊβάν, που ξεκίνησε το 2018. Η μελέτη περιελάμβανε δεδομένα από 1.407 εφήβους. Η πρόωρη εφηβεία διαγνώστηκε σε 481 εφήβους. Οι ερευνητές αξιολόγησαν την πρόσληψη γλυκαντικών από τους εφήβους μέσω ερωτηματολογίων και αναλύσεων ούρων.
Η γενετική προδιάθεση ποσοτικοποιήθηκε χρησιμοποιώντας πολυγονιδιακές βαθμολογίες κινδύνου που προέρχονταν από 19 γονίδια που σχετίζονται με την πρόωρη εφηβεία.
Η πρόωρη εφηβεία διαγνώστηκε με βάση ιατρικές εξετάσεις, επίπεδα ορμονών και τομογραφίες.
Η κατανάλωση σουκραλόζης συνδέθηκε με υψηλότερο κίνδυνο πρόωρης εφηβείας στα αγόρια, ενώ η κατανάλωση γλυκυρριζίνης, σουκραλόζης και προστιθέμενων σακχάρων συνδέθηκε με υψηλότερο κίνδυνο πρόωρης εφηβείας στα κορίτσια.
«Τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι ο έλεγχος του γενετικού κινδύνου και η μέτρια κατανάλωση γλυκαντικών θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην πρόληψη της πρόωρης εφηβείας και των μακροπρόθεσμων επιπτώσεών της στην υγεία. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέες διατροφικές οδηγίες ή εργαλεία αξιολόγησης κινδύνου για τα παιδιά, υποστηρίζοντας μια πιο υγιή ανάπτυξη», κατέληξαν οι ερευνητές.
Η μελέτη παρουσιάστηκε στο ENDO 2025, την ετήσια συνάντηση της Ενδοκρινολογικής Εταιρείας στο Σαν Φρανσίσκο της Καλιφόρνια.
Πηγή: The Endocrine Society
Πηγή