Πώς μπορεί η Μουσική να συνδυαστεί με τα μαθήματα Αισθητικής Αγωγής και Γενικού Κορμού

Μπορεί επίσης να συνδυαστεί με τη διδασκαλία της γλώσσας (π.χ. τραγούδι, μουσικό παραμύθι), με τα μαθηματικά (π.χ. σύμβολα, μέτρημα), με την επιστήμη (π.χ. χροιά, αντήχηση, δραματοποίηση φαινομένων), με τη γεωγραφία (π.χ. ήχοι περιβάλλοντος, δημιουργικότητα με βάση ένα θέμα), κτλ. Ανάλογα με τους ειδικότερους στόχους τους, οι διδάσκοντες μπορούν να κατευθύνουν τη διδασκαλία τους προς δραστηριότητες που δίνουν έμφαση στην ανάπτυξη διεπιστημονικών διδακτικών στόχων, σε μοντέλα μαθημάτων, σε δραστηριότητες εμπλουτισμού των μαθημάτων ή σε δραστηριότητες αξιολόγησης. Η μουσική μπορεί να συνδυαστεί και με μαθήματα του γενικού κορμού, όπως τα μαθηματικά, η μελέτη περιβάλλοντος, η γλώσσα, η ιστορία, η γεωγραφία και η τεχνολογία (πληροφορική).

Ιδιαίτερη ωστόσο είναι η σχέση της μουσικής με τα μαθηματικά. Η Μουσική και τα μαθηματικά συνδέονται από την αρχαιότητα, με τους αριθμούς να αποτελούν πρωταρχική έννοια για την ανάπτυξη του ρυθμού. Τα ρυθμικά μοτίβα που απαντώνται σε κάθε είδος δυτικοευρωπαϊκής μουσικής, αλλά και στην ελληνική μουσική παράδοση, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, χτίζονται μέσα από μια μαθηματικής μορφής πρόσληψη και συνδυασμό των ρυθμικών αξιών, που αποτελούν το βασικότερο ίσως εργαλείο μουσικής έκφρασης και δημιουργίας.

Ο παλμός και το μέτρο, ως ειδικότερα χαρακτηριστικά της μουσικής που ενυπάρχουν στο ρυθμό, στηρίζονται επίσης σε μαθηματικές δομές και εφαρμογές. Τα μαθηματικά όμως συνοδεύουν τη μουσική έκφραση και πέρα από τον ρυθμό, με το μονόχορδο του Πυθαγόρα να αποτελεί τη βάση της μουσικής αρμονίας.

Τα σύγχρονα σχολικά αναλυτικά προγράμματα, τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς, δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στη διασύνδεση των σχολικών γνωστικών αντικειμένων μέσα από διεπιστημονικές και διαθεματικές δραστηριότητες, τόσο στην προσχολική όσο και στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Παρόλο που οι διαχωριστικές γραμμές μεταξύ των διαφορετικών μαθημάτων εξακολουθούν να υφίστανται, οι εκπαιδευτικοί καλούνται να σχεδιάζουν και να εφαρμόζουν διαθεματικά σχέδια εργασίας, μέσα από τα οποία ένα θέμα εξετάζεται από πολλές οπτικές γωνίες . Στο νηπιαγωγείο, ωστόσο, η διαθεματική προσέγγιση μπορεί να επιτευχθεί πιο εύκολα, λόγω της πιο σφαιρικής αντίληψης της γνώσης και της σχετικής ευελιξίας που παρέχεται στο διδάσκοντα σε σχέση με την κατανομή του σχολικού χρόνου τόσο σε βραχυπρόθεσμο όσο και σε μακροπρόθεσμο επίπεδο

Μερικά παραδείγματα διαθεματικών δραστηριοτήτων οι οποίες συνδυάζουν δημιουργικά τη μουσική με τα μαθήματα αισθητικής αγωγής όπως και με μαθήματα γενικού κορμού είναι τα εξής:

Μουσική και κίνηση / χορός

• Χορευτική συνοδεία τραγουδιού.
• Η άσκηση «καθρέφτης»
• Τραγούδια με κίνηση
• Ασκήσεις για κιναισθητική απεικόνιση του τονικού ύψους ή της έντασης

Μουσική και θέατρο

• Τραγούδια που περιγράφουν ιστορίες ή χαρακτήρες.
• Ιστορίες από προγραμματική μουσική: όπερες, μπαλέτα, μουσικά παραμύθια
• Δημιουργία μιούζικαλ

Μουσική και εικαστικά

• Χρήση προγραμματικής μουσικής (π.χ. μπαλέτα) για ζωγραφική.
• Μουσική επένδυση εικόνων
• Πίνακες με μουσικό περιεχόμενο (π.χ. Picasso, Chagall, Kandinsky), οι οποίοι
  μπορεί να απεικονίζουν μουσικά όργανα ή σύμβολα σε συνδυασμό και με άλλες
  ιδέες).
• Δημιουργία αυτοσχέδιων / γραφικών παρτιτούρων

Μουσική και μελέτη περιβάλλοντος

• Ήχοι περιβάλλοντος: ζώων, πουλιών, καιρικών φαινομένων, μέσων
  μεταφοράς
• Ηχοεικόνες -Ηχοϊστορίες
• Κατασκευές οργάνων από άχρηστο υλικό

Μουσική και γλώσσα

• Μουσική επένδυση βιβλίων, παραμυθιών, ποιημάτων
• Δημιουργία ιστοριών με βάση μουσική
• Μύθοι, παραμύθια, μουσικά παραμύθια, ηχοϊστορίες

Μουσική, ιστορία και γεωγραφία

• Γνωριμία με όργανα αρχαίων πολιτισμών.
• Γνωριμία με μεγάλους συνθέτες.
• Γνωριμία με την ελληνική παραδοσιακή μουσική.
• Μουσική επένδυση ποιημάτων ή θεατρικών με ιστορικές αναφορές.
• Μουσικές του κόσμου: είδη, ερμηνευτές, ιστορική αναδρομή.

Γιάνναρη Μαρία
Καθηγήτρια Πιάνου-Μουσικοθεραπεύτρια
Facebook account
Ιnstagram account