Βρεφικό αιμαγγείωμα: Η διάγνωσή, οι κίνδυνοι και η φαρμακευτική αγωγή

Κατά τους πρώτους πέντε μήνες του μωρού, ένα βρεφικό αιμαγγείωμα θα αναπτυχθεί γρήγορα. Αυτός ο χρόνος ονομάζεται πολλαπλασιαστική φάση ή φάση ανάπτυξης. Για τα περισσότερα μωρά, μέχρι την ηλικία των 3 μηνών περίπου, το βρεφικό αιμαγγείωμα θα είναι στο 80% του μέγιστου μεγέθους του.

Στις περισσότερες περιπτώσεις, σταματούν να μεγαλώνουν και αρχίζουν να συρρικνώνονται μέχρι τα πρώτα γενέθλια του μωρού οπότε και το σημείο θα φαίνεται λιγότερο κόκκινο. Αυτή η φάση συνεχίζεται από την ύστερη βρεφική ηλικία έως την πρώιμη παιδική ηλικία.

Το μεγαλύτερο μέρος της συρρίκνωσης για ένα βρεφικό αιμαγγείωμα συμβαίνει όταν ένα παιδί είναι 3 1/2 έως 4 ετών. Σχεδόν τα μισά από όλα τα παιδιά με βρεφικό αιμαγγείωμα μπορεί να έχουν κάποιο ουλώδη ιστό ή επιπλέον αιμοφόρα αγγεία στο δέρμα που μπορεί να αφαιρεθεί χειρουργικά.

Το βρεφικό αιμαγγείωμα είναι ο πιο κοινός όγκος που προσβάλλει τα μωρά. Τα βρεφικά αιμαγγειώματα είναι πιο συχνά στα κορίτσια παρά στα αγόρια καθώς και στα παιδιά που γεννήθηκαν από Καυκάσιους γονείς.

Τα νεογνά που γεννιούνται πρόωρα ή που έχουν χαμηλό βάρος κατά τη γέννηση είναι πιο πιθανό να έχουν βρεφικό αιμαγγείωμα.

Ποιοι είναι οι τύποι του βρεφικού αιμαγγειώματος;

Τα περισσότερα αιμαγγειώματα εμφανίζονται στην επιφάνεια του δέρματος και έχουν ένα έντονο κόκκινο χρώμα. Αυτά ονομάζονται επιφανειακά βρεφικά αιμαγγειώματα ή «σημάδια φράουλας».

Μερικά είναι βαθιά κάτω από το δέρμα και φαίνονται είτε μπλε είτε στο χρώμα του δέρματος. Αυτά ονομάζονται βαθιά βρεφικά αιμαγγειώματα.

Όταν υπάρχει ένα βαθύ και ένα επιφανειακό τμήμα, ονομάζονται μικτά βρεφικά αιμαγγειώματα.

Πώς γίνεται η διάγνωση των βρεφικών αιμαγγειωμάτων;

Οι γιατροί μπορούν να διαγνώσουν τα περισσότερα αιμαγγειώματα κάνοντας μια κλινική εξέταση και ρωτώντας στη συνέχεια τη μητέρα για την εγκυμοσύνη και την υγεία του μωρού. Τα αιμαγγειώματα που βρίσκονται βαθιά κάτω από το δέρμα μπορεί μερικές φορές να είναι πιο δύσκολο να διαγνωστούν. Καθώς το αιμαγγείωμα μεγαλώνει κατά τη φάση του πολλαπλασιασμού (από τη γέννηση έως το 1 έτος), η διάγνωση θα είναι ευκολότερη.

Να σημειωθεί, ωστόσο, πως τα περισσότερα αιμαγγειώματα δεν χρειάζονται ειδικές εξετάσεις.

Εάν ένας γιατρός πιστεύει ότι το παιδί σας έχει βρεφικό αιμαγγείωμα, μπορεί να προβεί σε έγχρωμο υπερηχογράφημα Doppler για να απεικονισθούν οι λεπτομέρειες κάτω από το δέρμα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ειδικά για μεγάλα αιμαγγειώματα στο κεφάλι και το λαιμό, ο γιατρός μπορεί να ζητήσει μαγνητική τομογραφία ή μαγνητική αγγειογραφία-τομογραφία για να εξετάσει το βρεφικό αιμαγγείωμα, τον εγκέφαλο και τα αιμοφόρα αγγεία του εγκεφάλου.

Η μαγνητική τομογραφία θα βοηθήσει τον γιατρό να δει το μέγεθος και τη θέση του βρεφικού αιμαγγειώματος και να ελέγξει το παιδί για άλλα πιθανά προβλήματα υγείας. Να σημειωθεί πως η πλειοψηφία των αιμαγγειωμάτων (80% – 90%) είναι μικρά και ακίνδυνα αλλά υπάρχουν και βλάβες που λόγω εντόπισης ή και μεγέθους απαιτούν θεραπευτική παρέμβαση. Επί παραδείγματι τα νεογνά με διάχυτη αιμαγγειομάτωση έχουν σημαντική πιθανότητα για προσβολή εσωτερικών οργάνων. Η πιο συχνή εντόπιση στα όργανα είναι το ήπαρ και μετά ο γαστρεντερικός σωλήνας, το πάγκρεας, τα νεφρά ο πνεύμονας, οι μήνιγγες και ο εγκέφαλος.

Σύνδρομο PHACE

Τα μεγάλα βρεφικά αιμαγγειώματα μπορεί μερικές φορές να αποτελούν μέρος ενός συνδρόμου που ονομάζεται σύνδρομο PHACE. Κάθε γράμμα αντιπροσωπεύει μια συνθήκη:

P – Δυσπλασία του οπίσθιου βόθρου (τμήμα του εγκεφάλου).

H – Αιμαγγείωμα.

A – Μη φυσιολογικές αρτηρίες στον εγκέφαλο ή μεγάλα αιμοφόρα αγγεία κοντά στην καρδιά.

Γ – Συναρθρισμός της αορτής (Πρόβλημα με την καρδιά. Η αορτή είναι το μεγάλο αιμοφόρο αγγείο που μεταφέρει το αίμα από την καρδιά έξω στο σώμα. Η συρρίκνωση συμβαίνει όταν μέρος της αορτής είναι πολύ στενό για να περάσει αρκετό αίμα.)

Ε – Προβλήματα με τα μάτια.

Μερικές φορές ένα «S» προστίθεται στο PHACE, το οποίο σημαίνει σχισμή στέρνου όπου το στέρνο σχηματίζεται λάθος ή υπάρχει ουλή στο δέρμα πάνω από το στήθος.

Σπάνια, ένα μεγάλο αιμαγγείωμα – συνήθως στο κεφάλι ή το λαιμό – συμβαίνει μαζί με ένα ή περισσότερα από αυτά τα προβλήματα στον εγκέφαλο, την καρδιά, τα μάτια ή τα αιμοφόρα αγγεία. Όταν συμβεί αυτό, το μωρό διαγιγνώσκεται με σύνδρομο PHACE. Εάν ο γιατρός σας υποψιάζεται σύνδρομο PHACE, θα γίνει ειδική μαγνητική τομογραφία, υπερηχογράφημα καρδιάς και οφθαλμολογική εξέταση.

Πώς αντιμετωπίζονται τα βρεφικά αιμαγγειώματα;

Ο παιδίατρος του παιδιού σας, ένας δερματολόγος και μερικές φορές ένας αιματολόγος ή ένας χειρουργός θα φροντίσουν για το αιμαγγείωμα του παιδιού σας. Τα περισσότερα αιμαγγειώματα δεν χρειάζονται θεραπεία. Ωστόσο, τα αιμαγγειώματα θα πρέπει να παρακολουθούνται από εσάς και τον παιδίατρο.

Κατά τον πρώτο χρόνο της ζωής, όταν το αιμαγγείωμα μεγαλώνει, οι γιατροί θα θέλουν να ελέγχουν συχνά το αιμαγγείωμα. Ο αριθμός των επισκέψεων στο γιατρό θα εξαρτηθεί από το πόσο μεγάλο είναι, πού βρίσκεται στο σώμα και αν προκαλεί προβλήματα. Εάν το βρεφικό αιμαγγείωμα αρχίσει να προκαλεί προβλήματα συνιστάται θεραπεία.

Για τα περισσότερα παιδιά, οι επισκέψεις πρέπει να γίνονται λιγότερο συχνά μετά τα πρώτα γενέθλια μέχρι τη σχολική ηλικία.

Φάρμακα για τη θεραπεία του βρεφικού αιμαγγειώματος

Τα περισσότερα αιμαγγειώματα που χρειάζονται ιατρική θεραπεία αντιμετωπίζονται με φάρμακα που ονομάζονται β-αναστολείς.

Η προπρανολόλη είναι ένας β-αναστολέας (μέρος μιας κατηγορίας φαρμάκων που χρησιμοποιούνται για τη διαχείριση προβλημάτων στην καρδιά) που έχει εγκριθεί από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ για τη θεραπεία του βρεφικού αιμαγγειώματος. Η προπρανολόλη διατίθεται ως υγρό φάρμακο που λαμβάνεται από το στόμα και έχει αποδειχθεί ότι προκαλεί συρρίκνωση των βρεφικών αιμαγγειωμάτων.

Η τιμολόλη είναι ένα άλλο φάρμακο που σχετίζεται με την προπρανολόλη και διατίθεται ως οφθαλμική σταγόνα (αν και χρησιμοποιείται στο αιμαγγείωμα, όχι στο μάτι). Μπορεί να εφαρμοστεί απευθείας στην επιφάνεια του αιμαγγειώματος στο δέρμα και χρησιμοποιείται για τη θεραπεία μικρότερων και λεπτών, βρεφικών αιμαγγειωμάτων.

Χειρουργικές επεμβάσεις για τη θεραπεία του βρεφικού αιμαγγειώματος

Τα περισσότερα βρεφικά αιμαγγειώματα δεν χρειάζονται πλέον χειρουργική αντιμετώπιση. Συγκεκριμένα, η χειρουργική επέμβαση είναι λιγότερο συχνή σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, λόγω της αποτελεσματικότητας των φαρμάκων που είναι διαθέσιμα τώρα τα οποία είναι ασφαλή και αποτελεσματικά. Τα αιμαγγειώματα που έχουν αξιοσημείωτο ουλώδη ιστό μετά τη συρρίκνωση μπορεί να χρειαστούν χειρουργική επέμβαση. Ο γιατρός σας θα σας ενημερώσει εάν το παιδί σας χρειάζεται την αρωγή χειρουργού.

Πολύ λίγα μωρά χρειάζονται χειρουργική επέμβαση τον πρώτο χρόνο της ζωής τους. Όταν είναι αναγκαία η χειρουργική επέμβαση, συνήθως γίνεται πριν από τη σχολική ηλικία για την αποκατάσταση βλαβών ή ουλών που προκαλούνται από το βρεφικό αιμαγγείωμα.

Έως και τα μισά βρεφικά αιμαγγειώματα αφήνουν μόνιμο σημάδι ή ουλή. Αυτό μερικές φορές μπορεί να αφαιρεθεί ή να διορθωθεί με χειρουργική επέμβαση. Οι περισσότερες επεμβάσεις για αιμαγγειώματα μπορούν να γίνουν ως εξωτερικές επεμβάσεις. Αυτό σημαίνει ότι τα παιδιά μπορούν να πάνε σπίτι την ίδια μέρα που θα χειρουργηθούν.