Γυναίκες στο Αφγανιστάν: Το Ευρωκοινοβούλιο παίρνει θέση

Καθώς οι συνθήκες για τις γυναίκες στο Αφγανιστάν συνεχίζουν να επιδεινώνονται, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο επιχειρεί να στείλει μήνυμα ευαισθητοποίησης.

Το Αφγανιστάν απασχολεί εδώ και καιρό την ΕΕ. Μετά την αποχώρηση των στρατευμάτων των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ από τη χώρα και την επιστροφή των Ταλιμπάν στην εξουσία τον Αύγουστο του 2021, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζήτησε την εκκένωση των πολιτών της ΕΕ και των Αφγανών που κινδυνεύουν καθώς και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα, ιδίως των δικαιωμάτων των γυναικών.

Η πλειονότητα των γυναικών έχει αποτραπεί από το να επιστρέψουν στο χώρο εργασίας, στα πανεπιστήμια και στα σχολεία. Οι Ταλιμπάν δεν προβλέπουν ότι οι γυναίκες θα συμμετέχουν σε ηγετικούς ρόλους στο Αφγανιστάν και βιαιοπραγούν ακόμα και μέχρι θανάτου για να καταστείλουν τις διαδηλώσεις για τα δικαιώματα των γυναικών. «Για τις γυναίκες και τα κορίτσια από το Αφγανιστάν, [η εξαγορά των Ταλιμπάν] σημαίνει συστημική και βάναυση καταπίεση σε όλες τις πτυχές της ζωής», είπε η Έβελιν Ρέγκνερ, η οποία ήταν πρόεδρος της επιτροπής για τα δικαιώματα των γυναικών του Ευρωκοινοβουλίου τότε. «Στις περιοχές που ελέγχονται από τους Ταλιμπάν, γυναικεία πανεπιστήμια έχουν κλείσει, αρνούνται στα κορίτσια την πρόσβαση στην εκπαίδευση και οι γυναίκες πωλούνται ως σκλάβες του σεξ», ανέφερε η ευρωβουλευτής.

ΕΕ και Αφγανιστάν

Η ΕΕ έχει δεσμευτεί να βρει τρόπους για να βοηθήσει όσο το δυνατόν καλύτερα τους επιτόπου και τους εξόριστους. Οι Αφγανοί υπήκοοι είναι από τις μεγαλύτερες ομάδες αιτούντων άσυλο και προσφύγων που φιλοξενούνται σε ευρωπαϊκό έδαφος από το 2014. Περίπου 600.000 Αφγανοί εκτοπίστηκαν εσωτερικά μόνο το 2021 και το 80% από αυτούς ήταν γυναίκες και παιδιά.

Οι χώρες της ΕΕ εκκένωσαν 22.000 Αφγανούς, συμπεριλαμβανομένων ανθρώπων όπως υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, γυναίκες, δημοσιογράφους, ακτιβιστές της κοινωνίας των πολιτών, αστυνομικούς και αξιωματούχους επιβολής του νόμου, δικαστές και επαγγελματίες του συστήματος δικαιοσύνης.

Κατά τη διάρκεια συνεδρίασης της G20 τον Οκτώβριο του 2021, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε ένα πακέτο στήριξης ύψους 1 δισεκατομμυρίου ευρώ για τον αφγανικό λαό και τις γειτονικές χώρες, για την αντιμετώπιση των επειγουσών αναγκών στη χώρα και την περιοχή. Η ΕΕ ελπίζει επίσης να εγκαταστήσει διπλωματική παρουσία στην Καμπούλ.

Οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ συμφώνησαν ότι η ΕΕ θα συνεργαστεί με τους Ταλιμπάν μόνο εάν σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα, ιδίως τα δικαιώματα των γυναικών, και συγκροτήσουν μια χωρίς αποκλεισμούς και αντιπροσωπευτική μεταβατική κυβέρνηση.

Ο ρόλος του Κοινοβουλίου

Σε δήλωση που εκδόθηκε τον Αύγουστο του 2021, οι ευρωβουλευτές προέτρεψαν τις αρχές στο Αφγανιστάν να σεβαστούν τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα και τα επιτεύγματα των τελευταίων 20 ετών στους τομείς των δικαιωμάτων των γυναικών και των κοριτσιών, του δικαιώματος στην εκπαίδευση, την υγειονομική περίθαλψη και την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη.

Σε ψήφισμα που εγκρίθηκε τον Σεπτέμβριο του 2021 σχετικά με την κατάσταση στο Αφγανιστάν, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κάλεσε την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να συνεργαστούν για την εκκένωση πολιτών της ΕΕ και Αφγανών που κινδυνεύουν και να δημιουργήσουν ανθρωπιστικούς διαδρόμους για Αφγανούς πρόσφυγες που αναζητούν προστασία σε γειτονικές χώρες. Οι ευρωβουλευτές ζήτησαν επίσης ειδικό πρόγραμμα βίζας για τις Αφγανές γυναίκες που αναζητούν προστασία.

Τον Οκτώβριο του 2021, η επιτροπή για τα δικαιώματα των γυναικών και η αντιπροσωπεία της ευρωβουλής για τις σχέσεις με το Αφγανιστάν οργάνωσαν μια συνάντηση όπου πέντε Αφγανές έδωσαν στοιχεία για την κατάσταση των γυναικών υπό τις αρχές των Ταλιμπάν και συζήτησαν τι περίμεναν από την ΕΕ.

Μετά την ακρόαση, η πρόεδρος της επιτροπής Έβελιν Ρέγκνερ και ο πρόεδρος της αντιπροσωπείας Πέτρας Αουστρεβίτσιους εξέδωσαν δήλωση στην οποία τόνισαν την ανάγκη να τεθεί το θέμα της κατάστασης των Αφγανών γυναικών και κοριτσιών στις επαφές της ΕΕ με τις αρχές των Ταλιμπάν και να τεθεί ως προτεραιότητα στις δραστηριότητες του Ευρωκοινοβουλίου.

Το 2021 μάλιστα, μια ομάδα 11 Αφγανών γυναικών προτάθηκαν από το Κοινοβούλιο για το Βραβείο Ζαχάρωφ 2021 για την Ελευθερία της Σκέψης, για να τιμήσουν τον γενναίο αγώνα τους για ισότητα και ανθρώπινα δικαιώματα.

«Ημέρες Αφγανών Γυναικών»

Η υποεπιτροπή ανθρωπίνων δικαιωμάτων του Κοινοβουλίου διοργανώνει τις «Ημέρες Αφγανών Γυναικών» στις 1-2 Φεβρουαρίου, συγκεντρώνοντας βασικούς ενδιαφερόμενους, συμπεριλαμβανομένων εκπροσώπων από τα Ηνωμένα Έθνη και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, καθώς και διάφορες Αφγανές, για να ευαισθητοποιήσει σχετικά με τις συνθήκες στο Αφγανιστάν.

Στις εκδηλώσεις θα μιλήσουν η πρόεδρος του Ευρωπαϊκού κοινοβουλίου Ρομπέρτα Μετσόλα και η πρώην υπουργός Γυναικείων Υποθέσεων του Αφγανιστάν, Σίμα Σαμάρ, ενώ θα υπάρχουν ηχογραφημένα μηνύματα από την Αντζελίνα Τζολί, Ειδική Απεσταλμένη στο Γραφείο της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες (UNHCR), την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν και την αναπληρώτρια γενική γραμματέα του ΟΗΕ Αμίνα Μοχάμεντ.

Δείτε το βίντεο που ετοίμασε το Ευρωκοινοβούλιο