Ποιος είναι ο «Σιδηρούς Στρατηγός» της Ουκρανίας -Το ουκρανικό facebook τον λατρεύει

Από τα τέλη του καλοκαιριού και για μήνες, οι δυνάμεις της Ουκρανίας συνέχισαν μια σχολαστική αντεπίθεση για να ανακαταλάβουν τη νότια πόλη της Χερσώνας από τα ρωσικά στρατεύματα κατοχής – χωρίς να χρειαστεί να διεξαγάγουν οδομαχίες.

Υπό τη διοίκηση του στρατηγού Βαλερί Ζαλούζνι [Valeriy Zaluzhnyi], στόχος του στρατού ήταν να αναπτύξει ένα πυροβολικό ακριβείας στα δυτικά για να κόψει τις γραμμές ανεφοδιασμού της Ρωσίας μέσω του ποταμού Dnipro, ελαχιστοποιώντας παράλληλα τις ουκρανικές απώλειες απέναντι σε μια μεγαλύτερη ρωσική δύναμη. Τα χειρουργικά πλήγματα στόχευσαν αποθήκες όπλων, διοικητικές θέσεις και δύο γέφυρες που συνδέουν την Κριμαία, την οποία η Ρωσία προσάρτησε το 2014, για να απομονώσουν σταδιακά περισσότερους από 20.000 Ρώσους στρατιώτες.

Η στρατηγική κορυφώθηκε με μια ήττα για τον Βλαντίμιρ Πούτιν, καθώς οι δυνάμεις του Ρώσου προέδρου υποχώρησαν από την πόλη Χερσώνα και άλλα μέρη της επαρχίας πριν από λίγες ημέρες.

«Γνωρίζει καλά τον εχθρό, χτυπά στα αδύναμα σημεία του»

Πίσω από την επιτυχία της Ουκρανίας στο πεδίο της μάχης μετά την πλήρη εισβολή της Ρωσίας τον Φεβρουάριο βρίσκεται το καθοδηγητικό χέρι του ανθρώπου που οι Ουκρανοί αποκαλούν «σιδερένιο στρατηγό».

«Είναι θαυμάσιο όταν γνωρίζεις τον εχθρό, πώς λειτουργεί και με τη βοήθεια των ξένων εταίρων μπορείς να τον χτυπήσεις στα αδύνατα σημεία του», δήλωσε ο Βιτάλι Μάρκιβ, αξιωματικός της ουκρανικής εθνοφρουράς που συμμετείχε στην προηγούμενη αντεπίθεση που απελευθέρωσε εκτάσεις στη βορειοανατολική περιοχή του Χάρκοβο. «Έτσι λειτουργεί ο στρατηγός Ζαλούζνι».

Η ικανότητα του Ζαλούζνι να προσαρμόζεται σε ένα ταχέως μεταβαλλόμενο πεδίο μάχης αποδείχθηκε στο Χάρκοβο, όπου τα στρατεύματά του ανέφεραν ότι η ρωσική γραμμή του μετώπου είχε γίνει αραιά φρουρούμενη. Σε αντίθεση με την αργή φθορά που πέτυχε στη Χερσώνα, ο Ζαλούζνι και οι στρατηγοί του άρπαξαν την ευκαιρία. Τον Σεπτέμβριο ηγήθηκαν μιας αστραπιαίας αντεπίθεσης που έστειλε τους Ρώσους στρατιώτες να φύγουν βιαστικά – αφήνοντας πίσω τους τα πάντα, από τανκς μέχρι μπότες.

«Ενθαρρύνει τις κατώτερες βαθμίδες να παίρνουν πρωτοβουλίες»

«Έτσι ακριβώς συνέβη στο Χάρκοβο και στη Χερσώνα . Ένας πόλεμος ευκαιριών», δήλωσε ο Αντρέι Ζαγκορόντνιουκ, πρώην υπουργός Άμυνας της Ουκρανίας και νυν κυβερνητικός σύμβουλος σε θέματα ασφάλειας.

Ο Ζαγκορόντνιουκ απέδωσε την επιτυχία του Ζαλούσνι στην ικανότητά του να αναθέτει αρμοδιότητες, να ενθαρρύνει την ανάληψη πρωτοβουλιών μεταξύ των κατώτερων βαθμίδων και να λαμβάνει την ανατροφοδότηση που απαιτείται για την αντίδραση στις ευκαιρίες.

«Οι άνθρωποι επί τόπου γνωρίζουν την κατάσταση πολύ καλύτερα από ό,τι στο Κίεβο. Βρίσκονται εκεί. Βοηθούν στην οικοδόμηση αυτού του ευκαιριακού πολέμου όταν βλέπουν τα αδύνατα σημεία του εχθρού», δήλωσε.

Το στυλ διοίκησης του στρατηγού «επιτρέπει στους άλλους να συνειδητοποιήσουν τις ικανότητες και τα ταλέντα τους», ενώ στον ρωσικό στρατό «μόνο ένας με δύο άνθρωποι παίρνουν αποφάσεις και στους υπόλοιπους λένε να το βουλώσουν», είπε. Σε συνδυασμό με τον σύγχρονο οπλισμό που παρέχεται από τους δυτικούς υποστηρικτές, «αυτό το πλεονέκτημα αντισταθμίζει τον μεγαλύτερο αριθμό πυροβολικού, αρμάτων μάχης και ό,τι άλλο διαθέτει η Ρωσία», πρόσθεσε.

«Δεν υπάρχει περίπτωση οι Ουκρανοί να κάνουν παύση για τον χειμώνα»

Στρατιωτικοί αναλυτές λένε ότι αυτή η «κάθετη» προσέγγιση, κατά την οποία οι διοικητές πεδίου φοβούνται να αναλάβουν πρωτοβουλίες, έχει φέρει τη Ρωσία σε δύσκολη θέση. Η Ουκρανία, εν τω μεταξύ, δεν αναμένεται να χαλαρώσει τον εναγκαλισμό της.

«Δεν υπάρχει περίπτωση οι Ουκρανοί να κάνουν παύση για το χειμώνα . Θα διατηρήσουν την πίεση στις ρωσικές δυνάμεις, δεν θα τους αφήσουν χρόνο να διορθώσουν τα προβλήματά τους ή να ενισχύσουν την άμυνα», έγραψε στο Twitter ο Ben Hodges, πρώην διοικητής του αμερικανικού στρατού στην Ευρώπη, μετά την απελευθέρωση της Χερσώνας.

Αφού ο στρατηγός Μαρκ Μίλεϊ, πρόεδρος του αμερικανικού Γενικού Επιτελείου Στρατού, πρότεινε ότι το Κίεβο θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τον χειμώνα για να επιτύχει μια διευθέτηση με τη Ρωσία, ο Ζαλούζνι, ο οποίος σπάνια μιλάει δημοσίως, αρνήθηκε. Σε ανάρτησή του στο Facebook ανέφερε ότι είχε πει στον Αμερικανό ομόλογό του σε τηλεφωνική επικοινωνία αυτή την εβδομάδα ότι «στόχος μας είναι να απελευθερώσουμε ολόκληρη την ουκρανική γη από τη ρωσική κατοχή. Δεν θα σταματήσουμε αυτόν τον αγώνα σε καμία περίπτωση . . . Ο μόνος όρος για διαπραγμάτευση: Η Ρωσία πρέπει να εγκαταλείψει όλα τα κατεχόμενα εδάφη».

Αμερικανός στρατιωτικός αξιωματούχος εξήρε την ικανότητα του Ζαλούζνι να αντιδρά γρήγορα στις κινήσεις και τις αποτυχίες της Ρωσίας. Ως παράδειγμα ανέφερε την υπεράσπιση του Κιέβου τις πρώτες ημέρες του πολέμου, όπου τα ρωσικά στρατεύματα υπερέβαλαν τις γραμμές ανεφοδιασμού τους και έμειναν πίσω, για να χτυπηθούν από τις ουκρανικές μονάδες που επιχειρούσαν στα πλευρά τους.

«Διατήρησε τις δυνάμεις του ευέλικτες και δεν τους άφησε ποτέ να μείνουν στατικοί. Το να μένεις σε κίνηση είναι δύσκολο και χρειάζεται πειθαρχία», δήλωσε ο αξιωματούχος.

Οι σπάνιες δημόσιες εμφανίσεις

Στη μάχη για το Κίεβο, η απόφαση του Ζαλούσνι να διασκορπίσει την ουκρανική αεράμυνα ήταν καθοριστικής σημασίας για να αποτρέψει τη Ρωσία από το να αποκτήσει πλήρη αεροπορική υπεροχή, πρόσθεσε ο αξιωματούχος.

Γεννημένος στην πόλη Νόβογκραντ-Βολίνσκι στα δυτικά της χώρας, ο 49χρονος Ζαλούσνι αποφοίτησε από μια τοπική σχολή κατασκευής μηχανημάτων το 1993, δύο χρόνια μετά την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της Ουκρανίας από τη Σοβιετική Ένωση. Αργότερα γράφτηκε σε στρατιωτική ακαδημία στο λιμάνι της Οδησσού στη Μαύρη Θάλασσα και αποφοίτησε το 1997.

Δραστηριοποιήθηκε στην ανατολική περιοχή του Ντονμπάς μετά το 2014, όταν η Μόσχα άρχισε να υποθάλπει εκεί έναν πόλεμο δι’ αντιπροσώπων. Ο υποχρηματοδοτούμενος στρατός της Ουκρανίας βρέθηκε αρχικά σε αδιέξοδο και έχασε περιοχές από τους αυτονομιστές που υποστηρίζονταν από τη Ρωσία. Αλλά εδώ ήταν που τα στρατεύματα του Κιέβου ανασυντάχθηκαν και σκληρύνθηκαν στη μάχη – και όπου ο Ζαλούσνι σφυρηλάτησε μια φήμη για ανορθόδοξες πρωτοβουλίες.

Σε ένα επεισόδιο μετέφερε πυροβολικό σε «σχεδόν δύσβατες περιοχές εδάφους» για να ανατινάξει μια αποθήκη όπλων, θυμάται ο αντιστράτηγος Μικαΐλο Ζαμπρόντσκι, πρώην διοικητής του. «Δούλεψε αριστοτεχνικά», δήλωσε ο Ζαμπρόντσκι. «Δεν υπήρξε καμία αντίδραση από τον εχθρό, επειδή ήταν πολύ γρήγορος».

Ο στρατηγός τεσσάρων αστέρων που διορίστηκε στον σημερινό του ρόλο τον Ιούλιο του 2021, έχει χαρακτηριστεί ήρωας, ωστόσο λίγοι εκτός στρατιωτικών κύκλων έχουν ακούσει τη φωνή του. Σπάνια δίνει συνεντεύξεις και ένα άτομο που βρίσκεται κοντά του δήλωσε ότι περνάει τον περισσότερο χρόνο του καθισμένος μέσα στο αρχηγείο του.

«Είμαστε σαν τον Δαυίδ μπροστά στον Γολιάθ»

Ο Ζαλούσνι «είναι προϊόν της νέας γενιάς Ουκρανών αξιωματικών», δήλωσε ο Ζαγκορόντνιουκ. «Μπορείτε να το δείτε αυτό εάν μιλήσετε μαζί του. Είναι ανεπίσημος και ντύνεται με καθημερινά ρούχα. Μιλάει απλά [και είναι] πολύ ευθύς. Δεν υπάρχει καμία αύρα αποκλειστικότητας γύρω του».

Ο στρατηγός, ο οποίος είναι παντρεμένος και έχει δύο κόρες, έχει γίνει βασικό στοιχείο των ουκρανικών μέσων κοινωνικής δικτύωσης, όπου τα σχόλια κάνουν στοργική αναφορά στην αρκουδοειδή φιγούρα του.

Στα 70ά γενέθλια του Πούτιν αυτό το φθινόπωρο, ένα κανάλι του στρατού στο Telegram δημοσίευσε μια καρικατούρα ενός υπερμεγέθους Ζαλούσνι να στέκεται πίσω από τον Ρώσο ηγέτη, καλύπτοντας τα μάτια του μικρότερου άνδρα καθώς ήταν έτοιμος να σβήσει τα κεράκια σε μια τούρτα. Ώρες αργότερα, μια τεράστια έκρηξη προκάλεσε ζημιές στη γέφυρα του Κερτς που χτίστηκε με εντολή του Πούτιν για να συνδέσει την Κριμαία με τη Ρωσία.

Φήμες για εντάσεις μεταξύ του στρατιωτικού αρχηγού και του δημοφιλούς προέδρου της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι έχουν αναπτυχθεί τους τελευταίους μήνες, καθώς οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ο Ζαλούσνι είναι επίσης μια από τις πιο αξιόπιστες προσωπικότητες της χώρας. Και οι δύο επιμένουν ότι πρόκειται για ρωσική παραπληροφόρηση που αποσκοπεί στην υποδαύλιση της έντασης στο εσωτερικό της ηγεσίας του Κιέβου. Ωστόσο, άτομα που γνωρίζουν την κατάσταση δήλωσαν ότι ζητήθηκε από τον Ζαλούσνι να χαλαρώσει στην οικοδόμηση του δημόσιου προφίλ του.

Ο ίδιος ο Ζαλούσνι δεν παίρνει όλα τα εύσημα για τις επιτυχίες της Ουκρανίας στο πεδίο της μάχης, χρησιμοποιώντας τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να επαινέσει συναδέλφους του αξιωματικούς, απλούς στρατιώτες και πολίτες.

Σε αυτούς που κατονομάζει περιλαμβάνονται ο αντισυνταγματάρχης Ολεξάντρ Σίρκιι, επικεφαλής των χερσαίων δυνάμεων της Ουκρανίας, για τον ρόλο του στην άμυνα του Κιέβου και την ανατολική αντεπίθεση και οι αντιστράτηγοι Σέρχιι Σαπτάλα και Σέρχιι Ναγιέφ, ο οποίος διοικεί τις δυνάμεις της Ουκρανίας στο Ντονμπάς.

«Η πραγματική ηγεσία και το θάρρος αποκαλύπτονται σε αποφασιστικές καταστάσεις», έγραψε πρόσφατα ο Ζαλούσνι. «Οι διοικητές μας δεν καθοδηγούνται από την αρχή να λένε στα στρατεύματα «προχωρήστε μπροστά», αλλά να λένε «ακολουθήστε με».

Για τον Ολέξι Ρεσνίκοφ, υπουργό Άμυνας της Ουκρανίας, το ταλέντο του Ζαλούσνι έγκειται στο να χρησιμοποιεί το μικρότερο μέγεθος της Ουκρανίας προς όφελός της. «Όπως ο Δαβίδ εναντίον του Γολιάθ», είπε, «τους χτυπάμε με σφεντόνες».