Τιμήθηκε ο εμπνευστής του προγράμματος «Αργώ» και εκατοντάδων απεξαρτημένων

Το όνομα του ψυχιάτρου – νευρολόγου Παναγιώτη Γεωργάκα, φέρει από σήμερα το κτίριο, στο οποίο στεγάζεται το Πρόγραμμα Εναλλακτικής Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων «Αργώ», στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης, όπου κατάφεραν να απεξαρτηθούν εκατοντάδες χρήστες ψυχοτρόπων ουσιών, από το 1998 μέχρι σήμερα.

Το ποσοστό επιτυχίας απεξάρτησης ατόμων που μετείχαν στο πρόγραμμα «Αργώ» τα πρώτα χρόνια της λειτουργία του, άγγιξε το 72%, ενώ τον καιρό της κρίσης, παρ’ ότι μειώθηκε, εξακολουθεί να θεωρείται αρκετά υψηλό, καθώς ξεπερνά το 50%. Πρόκειται για ένα ανοιχτό, ελεύθερο ουσιών πρόγραμμα, το οποίο απευθύνεται σε άτομα 18 ετών και άνω και είναι ενταγμένο στις υπηρεσίες του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης. Το πρόγραμμα σήμερα εξυπηρετεί 100-150 άτομα (χρήστες ψυχοτρόπων ουσιών και τις οικογένειές τους), ενώ το 2016 είχε εξυπηρετήσει 650 άτομα.

Η τελετή μετονομασίας του κτιρίου, σε κτίριο «Παναγιώτης Γεωργάκας» πραγματοποιήθηκε το μεσημέρι, με αγιασμό που τέλεσε ο μητροπολίτης Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως, Βαρνάβας.

Ο κ. Γεωργάκας, ο οποίος ήταν ο εμπνευστής του προγράμματος Αργώ και υπήρξε επιστημονικά υπεύθυνός του μέχρι τη συνταξιοδότησή του, ανέφερε ότι η δημιουργία του προγράμματος στηρίχθηκε, αφενός στην ανάγκη των εξαρτημένων, οι οποίοι ήθελαν να απεξαρτηθούν και αφετέρου στην ανάγκη για την ύπαρξη ενός χώρου όπου θα μπορούσαν να κάνουν την προσπάθεια απεξάρτησης συνδυάζοντάς την με τις οικογενειακές, επαγγελματικές και οικονομικές τους υποχρεώσεις.

«Έτσι λοιπόν θεώρησα ότι θα έπρεπε να δημιουργηθεί ένα ανοιχτό πρόγραμμα θεραπείας. Ένα πρόγραμμα στο οποίο οι άνθρωποι θα μπορούσαν να πηγαίνουν μετά την εργασία τους ή έστω πριν την εργασία τους, για να μπορέσουν να καλύψουν τα προβλήματά τους. Από την άλλη πλευρά, θεωρώ ότι το πρόγραμμα αυτό δεν ήταν απλούστατα μια προσωπική έμπνευση. Ήταν θέμα, από τη μια πλευρά επιστημονικής παρατήρησης, που αφορά την λειτουργία όλων των προγραμμάτων, όλων των δομών που ασχολούνται με τη διαχείριση των προβληματικών σχέσεων και της δυσκολίας έκφρασης των συναισθημάτων, και από την άλλη πλευρά μιας γενικότερης κοινωνικής αντίληψης.

Εγώ είμαι φανατικός οπαδός της άποψης ότι η εξάρτηση είναι κοινωνικό πρόβλημα με πολλαπλά αίτια. Είναι πολύπλοκο, πολυπαραγοντικό πρόβλημα. Τα αίτιά του είναι πολιτικά, πολιτισμικά, κοινωνικά, ιστορικά, οικονομικά, οικογενειακά, επαγγελματικά, ψυχολογικά, αλλά κατά βάσιν είναι κοινωνικό πρόβλημα. Επομένως, με βάση αυτά τα δύο στοιχεία προσπάθησα να δημιουργήσω αυτό το πρόγραμμα. Ας ελπίσουμε ότι το πετύχαμε», πρόσθεσε ο κ. Γεωργάκας.

Αναφερόμενος στην αξιολόγηση του προγράμματος Αργώ, μετά τα πρώτα έξι χρόνια της λειτουργίας του, επισήμανε ότι το ποσοστό αποτελεσματικότητας ήταν πολύ υψηλό. «Τότε είχαμε διαπιστώσει ότι υπήρχε ένα τεράστιο ποσοστό αποτελεσματικότητας, που υπερέβαινε το 70%, γεγονός που μας φόβισε.

Ο αριθμός αυτός ήταν σε σύγκρουση με τα παγκόσμια και τα ελληνικά δεδομένα. Έτσι λοιπόν αφήσαμε τα πράγματα να περάσουν και σκεφτήκαμε ότι θα ήταν καλό, μετά μια δεκαετία να ξαναελέγξουμε τα πράγματα. Σας βεβαιώνω ότι και πάλι το ποσοστό επιτυχίας είναι πάρα πολύ υψηλό, υπερβαίνει το 50%, αλλά δεν είναι εκείνο το 72%.

Και είναι λογικό αυτό. Μην ξεχνάτε ότι είμαστε σε κρίση. Στις εποχές κρίσης υπάρχουν μαζικές υποτροπές εξαρτημένων ατόμων. Αλλά εν τοιαύτη περιπτώσει, θεωρώ ότι είναι πολύ υψηλό ποσοστό, θεωρώ ότι είναι ένα πρόγραμμα που απαντά στις σύγχρονες ανάγκες των εξαρτημένων. Οι εξαρτημένοι δεν είναι πάντα ίδιοι.

Ως κοινωνικό πρόβλημα ακολουθούν τις κοινωνικές εξελίξεις και τις κοινωνικές αλλαγές, υπάγονται σε κοινωνικούς κανόνες. Επομένως, δεν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τους εξαρτημένους όπως ήταν το ’50 ούτε την εξάρτηση όπως εμφανιζόταν το 1960. Είναι διαφορετικοί. Πιστεύω ότι το Αργώ ανταποκρίνεται σε αυτές τις ανάγκες» σημείωσε ο κ. Γεωργάκας.

Παράλληλα, επισήμανε ότι η ηρωίνη εξακολουθεί να είναι η πιο «δημοφιλής» ουσία μεταξύ των εξαρτημένων, αλλά παράλληλα τόνισε ότι αυτό δεν σημαίνει τίποτα, διότι σήμερα δεν υπάρχουν απλώς εξαρτημένα άτομα, αλλά πολυεξαρτημένα, καθώς μπορεί πχ να κάνουν χρήση ηρωίνης, καπνού και αλκοόλ ταυτόχρονα.

Ο σημερινός επιστημονικά υπεύθυνος του προγράμματος ΑΡΓΩ, Στέλιος Γκιουζέπας, εξήρε την 20ετή προσφορά του κ. Γεωργάκα.

«Η μετονομασία του κτιρίου σε κτίριο “Παναγιώτη Γεωργάκα” δεν είναι μόνο μια εθιμοτυπική εκδήλωση, αλλά έχει ουσιαστικό χαρακτήρα, καθώς το κτίριο αυτό το παρέλαβε ο Παναγιώτης Γεωργάκας κατεστραμμένο, ερειπωμένο και κατάφερε με πολύ προσωπική εργασία, με τη συνδρομή του Δημοσίου, αλλά και πολλών ιδιωτών, επώνυμων και ανώνυμων δωρητών, να το μετατρέψει σε ένα στολίδι για το ΨΝΘ και να δημιουργήσει υψηλά στάνταρ, αντίστοιχα ευρωπαϊκών συνθηκών. Η φιλοσοφία του κτιρίου ενισχύει την επαφή και την επικοινωνία και δεν επιτρέπει την απομόνωση.

Το 2015 ανέλαβα εγώ. Προσπαθούμε κι επιδιώκουμε να συνεχίσουμε το έργο του Παναγιώτη Γεωργάκα. Αυτή τη στιγμή εξυπηρετούμε ημερησίως 100-150 ανθρώπους, είτε χρήστες ψυχοτρόπων ουσιών, τις οικογένειες τους και τα σημαντικά τους πρόσωπα. Το 2016 εξυπηρετήσαμε 650 άτομα. Υπάρχει μία αύξηση στην προσέλευση, αλλά μείωση της κύριας ουσίας χρήσης ηρωίνης. Ταυτόχρονα, υπάρχει μία αύξηση των ανθρώπων που κάνουν πολλαπλή χρήση ουσιών. Αυτό θεωρούμε ότι είναι απότοκο της κοινωνικής και οικονομικής κρίσης που βιώνει η χώρα μας και της ινδικής κάνναβης» ανέφερε ο κ. Γκουζέπας.

Για την εμπειρία της απεξάρτησης στο Πρόγραμμα Αργώ μίλησε ο 37χρονος Θανάσης Γιοβάνης λέγοντας:

«Ήμουν 18 χρόνια στη χρήση. Ξεκίνησα 17 ετών να πίνω χόρτο και μετά στα 21 έχασα τη μαμά μου και άρχισα την ηρωίνη. Ήταν η περιέργεια, οι παρέες που με οδήγησαν στη χρήση. Το κίνητρο για να ξεκινήσω την απεξάρτηση ήταν ο πατέρας μου, γιατί για όλα πρέπει να υπάρχει ένα κίνητρο. Είμαι πολύ χαρούμενος και περήφανος για όσα έχω καταφέρει. Είχα ένα γνωστό γείτονα που κάναμε χρήση μαζί και αυτός με έφερε σε επαφή με το πρόγραμμα Αργώ.

Το πρόγραμμα για μένα είναι η οικογένειά μου. Πέρυσι τον Ιανουάριο έχασα και τον πατέρα μου, η μητέρα μου έχει πολλά χρόνια που έχει πεθάνει. Με βοήθησαν στο πρόγραμμα πάρα πολύ. Ονειρεύομαι να κάνω όλα αυτά που άφησα στη μέση τόσα χρόνια, γιατί τώρα ξεκινάνε για μένα, και να κάνω οικογένεια» .