Τι πρέπει να ξέρει κάθε γυναίκα με πρώιμη εμμηναρχή

Πρώιμη εμμηνόπαυση και προβλήματα γονιμότητας κατά την αναπαραγωγική ηλικία ενδέχεται να αντιμετωπίσουν γυναίκες που είχαν την πρώτη τους περίοδο σε μικρή ηλικία, σύμφωνα με έρευνα που διεξήχθη από το Πανεπιστήμιο του Queensland στην Αυστραλία.

Πιο συγκεκριμένα, η μελέτη διαπίστωσε ότι οι γυναίκες που είχαν την πρώτη τους περίοδο πριν από την ηλικία των 11 ετών εμφανίζουν 80% περισσότερες πιθανότητες να έχουν πρόωρη εμμηνόπαυση (δηλαδή τελική έμμηνο ρύση πριν τα 40) ή πρώιμη εμμηνόπαυση (τελική έμμηνο ρύση μεταξύ των 40-44). Υπενθυμίζεται ότι η διάμεση ηλικία εμμηνόπαυσης για τις γυναίκες που συμμετείχαν στη μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Human Reproduction, ορίστηκε ως τα 50 έτη και η διάμεση ηλικία της πρώτης περιόδου τα 13 έτη.

Τι άλλο έδειξε η έρευνα;

Στο
πλαίσιο της έρευνας διαπιστώθηκε επίσης
ότι ο κίνδυνος πρόωρης ή πρώιμης
εμμηνόπαυσης διπλασιάστηκε σε γυναίκες
που δεν είχαν παιδιά σε σύγκριση με
εκείνες που είχαν δύο ή περισσότερα
παιδιά. Πιο συγκεκριμένα, ο συνδυασμός
πρώιμης εμμηναρχής και ατεκνίας οδήγησε
σε πενταπλάσια αύξηση του κινδύνου
πρόωρης εμμηνόπαυσης και διπλάσια
αύξηση του κινδύνου πρώιμης εμμηνόπαυσης,
σε σύγκριση με τις γυναίκες που είχαν
την πρώτη περίοδο μετά την ηλικία των
12 ετών και απέκτησαν δύο ή περισσότερα
παιδιά.

Γιατί οι γυναίκες με πρώιμη εμμηναρχή έχουν πιο αυξημένες πιθανότητες ατεκνίας;

Όπως
εξηγεί ο
Δρ. Θάνος Παράσχος,Γυναικολόγος
– Μαιευτήρας, Ειδικός Γονιμότητας,
Ενδοσκοπικός Χειρουργός, Διευθυντής
του Κέντρου Υποβοηθούμενης
Αναπαραγωγής EmBIO,

στη μελέτη συγκεντρώθηκαν δεδομένα από
εννέα μελέτες στις οποίες συμμετείχαν
51.450 μεταεμμηνοπαυσιακές γυναίκες από
το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Σκανδιναβία,
την Αυστραλία και την Ιαπωνία τα τελευταία
20 χρόνια.

Και συνεχίζει: «Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι στις γυναίκες που είχαν την πρώτη τους περίοδο σε ηλικία 11 ετών ή μικρότερη -που ορίζεται ως πρώιμη εμμηναρχή- και δεν είχαν παιδιά, είχαν σχεδόν διπλάσιες πιθανότητες να βιώσουν πρόωρη εμμηνόπαυση από εκείνες που είχαν ένα, δύο ή περισσότερα παιδιά. Αυτό θα μπορούσε να οφείλεται στο γεγονός ότι οι γυναίκες παρέμειναν άτεκνες λόγω προβλημάτων στις ωοθήκες που στη συνέχεια οδήγησαν σε πρόωρη εμμηνόπαυση, αλλά δεν είναι σαφές από αυτή τη μελέτη. Οι ειδικοί στην γονιμότητα γνωρίζουμε πάντως ότι η πρώιμη εμμηναρχή μπορεί να αυξήσει την πιθανότητα συνδρόμου πολυκυστικών ωοθηκών και ενδομητρίωσης (διαβάστε περισσότερα), που είναι γυναικολογικά προβλήματα που μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά τη γονιμότητα. Σχετικά με τα ευρήματα της συγκεκριμένης έρευνας θα μπορούσα να πω ότι πιθανόν η ατεκνία στις γυναίκες που συμμετείχαν στην έρευνα να αποτελεί  δείκτη υποκείμενων προβλημάτων γονιμότητας που δεν είχαν εντοπιστεί, επειδή οι εμπλεκόμενες γυναίκες προέρχονταν από μια εποχή που δεν υπήρχε τόσο μεγάλη πρόσβαση στη διάγνωση των αιτιών και στις θεραπείες υπογονιμότητας όσο στις μέρες μας».

Έχει αλλάξει η ηλικία της εμμηναρχής τα τελευταία χρόνια;

Η
πρώιμη εμμηναρχή είναι πιο συχνή πλέον
στα κορίτσια στην εποχή μας, πράγμα που
έχει επιβεβαιωθεί, τονίζει ο Δρ.
Παράσχος,
εξηγώντας ότι  στην Ελλάδα ο
μέσος όρος της ηλικίας εμφάνισης της
έμμηνου ρύσης είναι τα 12,1 έτη. Γενικά,
από τις διάφορες μελέτες έχει προκύψει,
πως στο
84,5% των περιπτώσεων η έμμηνος ρύση θα
εμφανιστεί μεταξύ των 11,9 και των 13,25
ετών περίπου. Οι
τιμές αυτές δεν διαφέρουν σημαντικά,
από τις τιμές, που προέκυψαν από ανάλογες
μελέτες στην Ευρώπη και στις Ηνωμένες
Πολιτείες της Αμερικής. Από ιστορικές
μελέτες προκύπτει πως υπάρχει μια σαφής
πτώση της ηλικίας της
πρώτης περιόδου (εμμηναρχής) κατά
τη διάρκεια του 19ου και 20ου αιώνα.  Πριν
το 1900 η μέση ηλικία εμμηναρχής ήταν τα
14 έτη. Η ηλικία αυτή έπεσε στα 12,43 έτη,
όπως συμπέρανε μελέτη, η οποία διεξήχθη
μεταξύ του 1988 και του 1994. Εντούτοις,
στοιχεία, που προέκυψαν από μελέτη, η
οποία περιέλαβε κορίτσια γεννηθέντα
το 1980, κατέδειξαν ηλικία εμμηναρχής τα
12,34 έτη. Συνεπώς, υφίσταται η πιθανότητα
περαιτέρω πτώσης της ηλικίας εμμηναρχής.

Τι πρέπει να κάνει προληπτικά μια γυναίκα με πρώιμη εμμηναρχή

«Τα
κορίτσια αλλά και προφανώς και οι μητέρες
τους θα πρέπει να ενημερώνονται για τον
αυξημένο κίνδυνο πρόωρης εμμηνόπαυσης,
όταν έχουν πρώιμη εμμηναρχή. Αυτό που
χρειάζεται να ξέρει κάθε γυναίκα που
είχε την πρώτη της περίοδο όταν ήταν 11
ετών ή νεότερη  είναι ότι πιθανόν να
φτάσει στην εμμηνόπαυση πριν από την
ηλικία των 40 ετών. Όπως όμως τονίζει μια
γυναίκα που είχε την πρώτη της περίοδο
νωρίς, δεν χρειάζεται να μεμψιμοιρεί
σχετικά με την ικανότητα τεκνοποίησης.
Το μόνο που χρειάζεται είναι καλή
συνεργασία και ενημέρωση από τον
γυναικολόγο της.

Οι
γυναίκες αυτές μπορεί να επωφεληθούν
από στρατηγικές πρόληψης και καλύτερης
παρακολούθησης για την διάγνωση πιθανόν
προβλημάτων που μπορεί να επηρεάζουν
αρνητικά την γονιμότητα τους και την
ικανότητα τεκνοποίηση στο μέλλον. Σε
πρώτη φάση με έναν σωστό γυναικολογικό
έλεγχο να βεβαιωθεί για πιθανά προβλήματα
που μπορεί να συνδέονται με υπογονιμότητα
και να προβεί στις κατάλληλες θεραπείες
που είναι διαθέσιμες, ώστε να προστατέψει
την γονιμότητά της. Από εκεί και πέρα
μπορεί να φροντίσει για τον οικογενειακό
της προγραμματισμό εγκαίρως και
ίσως να ξεκινήσει την προσπάθεια
τεκνοποίησης σε πιο νεαρή ηλικία.  Ή
αν θέλει να την αναβάλει, να φροντίσει
για την κρυοσυντήρηση των ωαρίων της. Θα
μπορούσαν δηλαδή από κοινού με τον
γιατρό τους να εξετάσουν τη δυνατότητα
κρυοσυντήρησης ωαρίων για μελλοντική
χρήση.

Οι
γυναίκες με πρώιμη εμμηναρχή μπορούν
να ενδυναμωθούν από αυτή τη γνώση και
τις εναλλακτικές που υπάρχουν χάρη στην
επιστήμη η οποία είναι με το μέρος
τους. Τέλος,
ο
Δρ. Παράσχος
επισημαίνει το πόσο σημαντικό είναι
οι γυναίκες αυτές να προστατεύουν τη
γονιμότητά τους μέσω ενός υγιεινού
τρόπου ζωής, αποφεύγοντας το κάπνισμα
και εντάσσοντας την γυμναστική στη ζωή
τους, παράγοντες
που μειώνουν την πιθανότητα πρόωρης
εμμηνόπαυσης.

Διαβάστε
όλα όσα θέλετε να μάθετε για την
κρυοσυντήρηση ωαρίων εδώ:

W: www.ivf-embryo.gr
E: paraschos@ivf-embryo.gr
F: Δρ. Θάνος
Παράσχος
T: (+30)
210 6774104