Η μοναξιά μπορεί να συρρικνώσει τον εγκέφαλο και να αυξήσει τον κίνδυνο άνοιας- Τι έδειξε έρευνα

Η κοινωνική απομόνωση στους ηλικιωμένους μπορεί να προκαλέσει συρρίκνωση του όγκου του εγκεφάλου, ισχυρίζονται ερευνητές που βλέπουν την μοναξιά ως επιβαρρυντικό παράγοντα στη ζωή των ανθρώπων.

Η έλλειψη κοινωνικών επαφών και η απώλεια της διέγερσης του εγκεφάλου που προέρχεται από τη συζήτηση, έχει συνδεθεί στο παρελθόν με την άνοια.

Οι ερευνητές θέλησαν να κατανοήσουν πώς η απομόνωση επηρεάζει τον εγκέφαλο, οπότε εξέτασαν 8.896 άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω, τα οποία υποβλήθηκαν σε μαγνητική τομογραφία.

Οι εθελοντές της μελέτης ρωτήθηκαν πόσο συχνά είχαν επαφή με συγγενείς και φίλους που δεν ζούσαν μαζί τους, όπως συναντήσεις ή τηλεφωνικές συνομιλίες.

Μπορούσαν να επιλέξουν την απάντηση: κάθε μέρα, αρκετές φορές την εβδομάδα, αρκετές φορές το μήνα ή σπάνια.

Τα άτομα με το χαμηλότερο επίπεδο κοινωνικών επαφών είχαν μικρότερο όγκο εγκεφάλου σε σύγκριση με τα άτομα με τις περισσότερες κοινωνικές επαφές, αναφέρει το δημοσίευμα της Daily Mail.

Ο συνολικός όγκος του εγκεφάλου τους, που είναι το άθροισμα της λευκής και της φαιάς ουσίας, ως ποσοστό του συνολικού όγκου εντός του κρανίου, ήταν 67,3% στην ομάδα με τις χαμηλότερες επαφές σε σύγκριση με 67,8% στην ομάδα με τις υψηλότερες επαφές.

Είχαν επίσης χαμηλότερο όγκο εγκεφάλου σε περιοχές του εγκεφάλου, όπως ο ιππόκαμπος και η αμυγδαλή, οι οποίες παίζουν ρόλο στη μνήμη και συνδέονται με την άνοια. Ο ιππόκαμπος είναι μία από τις πρώτες περιοχές που επηρεάζονται από τη νόσο Αλτσχάιμερ.

Ίσως η έλλειψη κοινωνικών επαφών επιταχύνει τη σταδιακή συρρίκνωση του εγκεφάλου που συμβαίνει με την ηλικία. Ωστόσο, οι άνθρωποι που είναι απομονωμένοι τείνουν επίσης να έχουν πιο ανθυγιεινό τρόπο ζωής, ο οποίος μπορεί να είναι κακός για τον εγκέφαλό τους.

Ο Δρ Τοσιχάρου Νινομίγια, κύριος συντάκτης της μελέτης, από το Πανεπιστήμιο Kyushu στην Ιαπωνία, δήλωσε: «Η κοινωνική απομόνωση αποτελεί αυξανόμενο πρόβλημα για τους ηλικιωμένους».

Αλλαγές στην προσωπικότητα

«Τα αποτελέσματα αυτά υποδηλώνουν ότι η παροχή υποστήριξης στους ανθρώπους για να τους βοηθήσει να ξεκινήσουν και να διατηρήσουν τις σχέσεις τους με άλλους μπορεί να είναι ευεργετική για την πρόληψη της ατροφίας του εγκεφάλου και της ανάπτυξης άνοιας».

Η σχέση μεταξύ της έλλειψης κοινωνικών επαφών και του μικρότερου εγκεφάλου, που διαπιστώθηκε στους ηλικιωμένους Ιάπωνες, διαπιστώθηκε ότι ισχύει ακόμη και όταν λήφθηκαν υπόψη άλλοι παράγοντες που μπορεί να επηρεάζουν τον εγκέφαλο, όπως το βάρος κάποιου, οι συνήθειες του καπνίσματος και του αλκοόλ και το αν έχει διαβήτη.

Όμως η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Neurology, σημειώνει ότι οι άνθρωποι που χάνουν όγκο εγκεφάλου μπορεί να δουν αλλαγές στην προσωπικότητα, όπως το να γίνονται πιο απαθείς. Αυτό μπορεί να τους οδηγήσει στο να βλέπουν ανθρώπους λιγότερο συχνά.

Τα κοινωνικά απομονωμένα άτομα της μελέτης είχαν επίσης περισσότερες μικρές περιοχές βλάβης στον εγκέφαλο, που ονομάζονται αλλοιώσεις της λευκής ουσίας, σε σχέση με τα άτομα με συχνές κοινωνικές επαφές.

Το ποσοστό του ενδοκρανιακού όγκου που αποτελούνταν από αλλοιώσεις της λευκής ουσίας ήταν 0,30% για την ομάδα των κοινωνικά απομονωμένων, σε σύγκριση με 0,26 για την ομάδα με τις περισσότερες κοινωνικές επαφές.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η κατάθλιψη, η οποία συνδέεται με τη συρρίκνωση του εγκεφάλου, εξηγούσε εν μέρει τη σχέση μεταξύ της κοινωνικής απομόνωσης και του όγκου του εγκεφάλου.

Η ανάγκη αντιμετώπισης της μοναξιάς

Ωστόσο, τα συμπτώματα της κατάθλιψης εξηγούσαν μόνο ένα μικρό μέρος αυτού του αποτελέσματος.

Ο Νινομίγια δήλωσε ότι «αν και αυτή η μελέτη είναι ένα στιγμιότυπο στο χρόνο και δεν καθορίζει ότι η κοινωνική απομόνωση προκαλεί ατροφία του εγκεφάλου, ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι η έκθεση ηλικιωμένων σε ομάδες με κοινωνικά ερεθίσματα σταμάτησε ή ακόμη και ανέτρεψε τη μείωση του όγκου του εγκεφάλου και βελτίωσε τη σκέψη και τις δεξιότητες μνήμης.

Οπότε είναι πιθανό ότι οι παρεμβάσεις για τη βελτίωση της κοινωνικής απομόνωσης των ανθρώπων θα μπορούσαν να αποτρέψουν την απώλεια όγκου του εγκεφάλου και την άνοια που συχνά ακολουθεί».