Βιολογικό ρολόι και γονιμότητα: Μύθος ή πραγματικότητα;

Σε αυτή την εποχή της αυξανόμενης
αστικοποίησης και των γυναικών που
δίνουν προτεραιότητα στην καριέρα τους,
ο οικογενειακός προγραμματισμός έχει
περάσει σε δεύτερη μοίρα. Όλο και
περισσότερες γυναίκες επιλέγουν το
γάμο σε μεγαλύτερη ηλικία και αναβάλλουν
τη δημιουργία οικογένειας μέχρι να
αισθανθούν επαγγελματική σιγουριά.

Όπως
ο προγραμματισμός εγκυμοσύνης σε πολύ
νεαρή ηλικία θεωρείται επικίνδυνος για
τη ζωή της γυναίκας αλλά και του αγέννητου
παιδιού, έτσι και η εγκυμοσύνη σε
προχωρημένη ηλικία (άνω των 35 ετών),
μπορεί να οδηγήσει σε υπογονιμότητα
αλλά και σε περισσότερες επιπλοκές τόσο
στη μητέρα όσο και στο παιδί.

Είναι
εξαιρετικά σημαντικό για όλες τις
γυναίκες να γνωρίζουν ότι το βιολογικό
ρολόι είναι μια πραγματικότητα.
Δεν χτυπάει με τον ίδιο ρυθμό σε όλες
τις γυναίκες, αλλά γεγονός είναι ότι η
αναβολή της τεκνοποίησης μπορεί να
προκαλέσει προβλήματα.

Ας πάρουμε
τα πράγματα από την αρχή: τα ωάρια

Ένα
έμβρυο θηλυκού γένους έχει σχεδόν 6
εκατομμύρια ωάρια, τα οποία μειώνονται
σε 1 εκατομμύριο μέχρι τη στιγμή που θα
γεννηθεί.

Μέχρι να φτάσει στην εφηβεία το κορίτσι, απομένουν περίπου 300.000 ωάρια, από τα οποία περίπου 300-400 θα απελευθερωθούν με την ωορρηξία κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγικής ζωής της γυναίκας.

Τα
ωάρια στις μεγαλύτερες ηλικίες είναι
πιο επιρρεπή σε λάθη κατά τη διαίρεση,
με αποτέλεσμα να είναι πιο πιθανό να
προκύψουν μη φυσιολογικά έμβρυα με
χρωμοσωμικές ανωμαλίες, αυξάνοντας
έτσι τις πιθανότητες αποβολής, γέννησης
μωρού με σύνδρομο Down ή άλλες αναπτυξιακές
ανωμαλίες.

Το βιολογικό
ρολόι στις γυναίκες

Οι γυναίκες φέρνουν στον κόσμο υγιή μωρά καθ’ όλη τη διάρκεια της δεκαετίας των 20 και μετά. Στην ηλικία των 35 ετών ορισμένοι κίνδυνοι γίνονται πιο υπολογίσιμοι.

Αν πάμε σε ακόμα μεγαλύτερες ηλικίες, το μεγαλύτερο μειονέκτημα στα 40 είναι ότι είναι πιο δύσκολο να μείνετε έγκυος. Το απόθεμα ωαρίων μειώνεται σημαντικά με την ηλικία σας και τα ωάρια σε μεγαλύτερες ηλικίες είναι πιο πιθανό να έχουν χρωμοσωμικά προβλήματα, αυξάνοντας τον κίνδυνο αποβολής και γενετικών ανωμαλιών. Η πιθανότητα για σύνδρομο DOWN φτάνει στο 1% στην ηλικία των 40 ετών.

Στα
40 σας, είναι πολύ πιο πιθανό να αναπτύξετε
προβλήματα όπως υψηλή αρτηριακή πίεση
και διαβήτη κατά τη διάρκεια της
εγκυμοσύνης, καθώς και προβλήματα
πλακούντα και επιπλοκές κατά τον τοκετό.
Οι γυναίκες άνω των 40 ετών είναι πιο
πιθανό να γεννήσουν ένα μωρό με χαμηλό
βάρος γέννησης ή πρόωρο.

Στα
40 σας, είναι πολύ πιο πιθανό να αναπτύξετε
προβλήματα όπως υψηλή αρτηριακή πίεση,
προεκλαμψία και σακχαρώδη διαβήτη
κύησης, καθώς και προβλήματα ανώμαλης
πρόσφυσης του πλακούντα στο μυομήτριο
και επιπλοκές κατά τον τοκετό. Οι γυναίκες
άνω των 40 ετών είναι πιο πιθανό να
γεννήσουν ένα μωρό με χαμηλό βάρος
γέννησης ή πρόωρο.

Από
την ηλικία των 40 και πάνω, η πιθανότητα
να συλλάβετε πέφτει κατά 50% σε σύγκριση
με την πιθανότητα μιας νεότερης γυναίκας
και επίσης αυξάνεται κατά 2 ή 3 φορές η
πιθανότητα αποβολής.

Μετά
την ηλικία των 44 ετών, η πιθανότητα
εγκυμοσύνης μιας γυναίκας φτάνει στο
0 τοις εκατό. Ακόμη και με εξωσωματική
γονιμοποίηση πάνω από τα 42 έτη η πιθανότητα
επιτυχίας πέφτει στο 6%.

Για
το λόγο αυτό όλο και περισσότερες
γυναίκες επιλέγουν πλέον θεραπείες
γονιμότητας (εξωσωματική γονιμοποίηση
με ή χωρίς δωρεά ωαρίων), καθώς οι
πιθανότητες για φυσική σύλληψη μειώνονται
δραματικά με την ηλικία.

Το
βιολογικό ρολόι χτυπάει και για τους
άνδρες, καθώς ένα σύνολο ερευνών
δείχνει ότι ο αριθμός και η υγεία των
σπερματοζωαρίων μειώνεται με την ηλικία-
ωστόσο, η επίδραση αυτής της μείωσης
δεν είναι τόσο σοβαρή και η κοινωνική
πίεση της απόκτησης ενός παιδιού δεν
είναι τόσο υψηλή.

Ανδρες
που τεκνοποιούν πάνω από τα 45 έτη είναι
πιθανότερο να αποκτήσουν πρόωρα μωρά
με χαμηλό βάρος γέννησης, επίσης είναι
πιθανότερο να αποκτήσουν παιδιά με
αυτισμό όπως δείχνουν αρχικές μελέτες.

Μύθοι για τη
γονιμότητα

Η
περίοδος σημαίνει ότι είστε γόνιμη

Η
ύπαρξη περιόδου δεν αποτελεί ένδειξη
ότι έχετε ωορρηξία και είστε γόνιμη.
Σημαίνει απλώς ότι έχετε έμμηνο ρύση.
Όπως υποδηλώνει το όνομα, η ωορρηξία
είναι η απελευθέρωση ωαρίου από τις
ωοθήκες. Μετά την ωορρηξία, το ωάριο
γίνεται διαθέσιμο για να γονιμοποιηθεί
από το σπέρμα. Και οι δύο διαδικασίες
αποτελούν μέρος του 28ήμερου εμμηνορροϊκού
κύκλου μιας γυναίκας με την ωορρηξία
να λαμβάνει χώρα την 14η ημέρα και την
περίοδο να εμφανίζεται λίγες ημέρες
αργότερα, εάν το ωάριο δεν γονιμοποιηθεί.

Η
ηλικία δεν αποτελεί κυρίαρχο παράγοντα

Η
επιτυχία οποιασδήποτε θεραπείας
υπογονιμότητας εξαρτάται από τον αριθμό
και την ποιότητα των ωαρίων. Η ηλικία
της γυναίκας είναι ο σημαντικότερος
παράγοντας που το ελέγχει αυτό.

Η
εξωσωματική γονιμοποίηση μπορεί να
επιλύσει οποιοδήποτε πρόβλημα
υπογονιμότητας

Τα
πάντα δεν μπορούν να επιλυθούν με τη
θεραπεία. Ορισμένα προβλήματα μπορούν
να προληφθούν, για παράδειγμα με την
κατάψυξη των ωαρίων ή των εμβρύων σας,
αλλά πάντα η σύλληψη ενός παιδιού μετά
τα 40 απαιτεί καθοδήγηση από έναν ειδικό
γονιμότητας.

Τα
αντισυλληπτικά χάπια απειλούν τη
γονιμότητα

Δεν
υπάρχουν ιατρικά στοιχεία που να
υποδεικνύουν ότι η από του στόματος
αντισύλληψη μειώνει τη γονιμότητα και
οδηγεί το βιολογικό σας ρολόι σε κατάσταση
πανικού. Ωστόσο, θα πρέπει κανείς να
συμβουλευτεί γυναικολόγο πριν πάρει
αυτά τα χάπια.

Οι θεραπείες
γονιμότητας είναι η απάντηση στην πίεση
του βιολογικού ρολογιού

Σήμερα
πολλά ζευγάρια καταφεύγουν σε θεραπείες
γονιμότητας που αντιμετωπίζουν το
πρόβλημα τόσο στους άνδρες όσο και στις
γυναίκες κι έχουν δώσει ελπίδες σε
εκατομμύρια άτεκνα ζευγάρια.

Οι
θεραπείες υπογονιμότητας, ιδίως η
εξωσωματική γονιμοποίηση, είναι χρονικά
ευαίσθητες. Μια καθυστερημένη απόφαση
για εξωσωματική γονιμοποίηση ή οποιαδήποτε
άλλη θεραπεία μπορεί να μειώσει τις
πιθανότητες επιτυχίας.

Μια
άλλη τάση στις γυναίκες είναι να προχωρούν
στην κατάψυξη των ωαρίων τους. Τα ωάρια
αυτά καταψύχονται σε νεαρή ηλικία (έτσι
ώστε οι επιπτώσεις της γήρανσης να είναι
περιορισμένη) και μπορούν να αποψυχθούν
σε μεταγενέστερη ηλικία, όταν η γυναίκα
θέλει να πετύχει εγκυμοσύνη, έτσι ώστε
να αποφεύγονται οι επιπτώσεις της
ηλικίας. Τα ωάρια μπορούν να διατηρηθούν
στην κατάψυξη για 20 χρόνια με την σημερινή
τεχνολογία.

Σε
κάθε περίπτωση, το δικαίωμα να γεννήσει
ή να αναβάλει μια εγκυμοσύνη είναι
αποκλειστικά προσωπική επιλογή κάθε
γυναίκας. Θα πρέπει όμως να είναι καλά
πληροφορημένη για τις επιπτώσεις του
χρόνου στην γονιμότητα τη δική της και
του συντρόφου της, προκειμένου να
μπορέσει να αξιοποιήσει όλες τις
σύγχρονες δυνατότητες της ιατρικής.