«Αποτυχία στις Πανελλήνιες δεν σημαίνει αποτυχία στη ζωή»: Ο ρόλος της οικογένειας, ψυχολόγος εξηγεί

«Αποτυχία στις Πανελλήνιες δεν σημαίνει και αποτυχία στη ζωή», τονίζει μιλώντας στο iefimerida η ψυχολόγος, ψυχοθεραπεύτρια, Αρετή Βεργούλη.

Το χειρότερο, όταν ανακοινώνονται τα αποτελέσματα των Πανελληνίων εξετάσεων και κάποιοι δεν είναι στη λίστα των επιτυχόντων, είναι ότι ο υποψήφιος δεν έχει μόνο να διαχειριστεί την προσωπική του στεναχώρια, θυμό για το αποτέλεσμα αλλά ότι, τότε φορτώνεται και την απογοήτευση των οικείων του, που εκδηλώνεται άλλοτε με υπεροψία άλλοτε με παρηγοριά. Είναι όμως τα πράγματα έτσι όπως φαίνονται;

Οι Πανελλήνιες μία persona επιτυχίας

Μήπως η επιτυχία στις Πανελλαδικές εξετάσεις εκτος απο το προφανές, ότι είναι μια εξέταση των ικανότερων και των καλύτερα προετοιμασμένων μαθητών, είναι και μια persona επιτυχίας;

Η αποτυχία στις Πανελλήνιες και τα απωθημένα

Μια απάντηση στο τραύμα της «Ψωροκώσταινας», σημειώνει η Αρετή Βεργούλη, που έχουμε βιώσει ως λαός φτωχός, κακόμοιρος με χαμηλό μορφωτικό επίπεδο στην προηγούμενη γενιά (το 1981 το 66,8% των εργαζομένων ήταν το πολύ απόφοιτοι δημοτικού), γεγονός που λειτούργησε ως συλλογικό απωθημένο για μόρφωση καθώς και μια συλλογική μνήμη του μεγαλείου της αρχαίας Ελλάδας ως κοιτίδα πολιτισμού;

Η πανδημία του COVID-19 απέδειξε περίτρανα πόσο εύκολα ανατρέπονται όλα όσα θεωρούσαμε «σίγουρα». Το άτομο καλείται να είναι σε θέση να προσαρμόζεται και να βρίσκει νέους δρόμους για να αντιμετωπίσει την πολυπλοκότητα της ζωής. Δεν υπάρχουν αδιέξοδα, δεν υπάρχει ένας μόνο δρόμος για την επιτυχία. Η αποτυχία στις Πανελλαδικές σε καμία περίπτωση δεν ισοδυναμεί με αποτυχία στη ζωή.

Πώς αντιμετωπίζω την αποτυχία στις Πανελλήνιες

Οι αποτυχίες είναι σημαντικές, όπως και οποιαδήποτε μεγάλη αλλαγή, που αρχικά μπορεί να προκαλέσει αποδιοργάνωση από τις καθιερωμένες δραστηριότητες και τους συνηθισμένους τρόπους λειτουργίας. Ωστόσο για τους εφήβους, λόγω του αναπτυξιακού τους επιπέδου, οι μεγάλες αλλαγές και οι αποτυχίες αποδεικνύονται χρήσιμες, αφού έτσι μαθαίνουν να αντιμετωπίζουν την αποτυχία και να τη χρησιμοποιούν προς όφελός τους αντί να στέκονται αμήχανα και ενοχικά απέναντί της.

Μέσα από τον αναστοχασμό μιας τέτοιας εμπειρίας μπορεί ο έφηβος να δει σε ποια σημεία δυσκολεύτηκε και πού αποδίδει ο ίδιος την αποτυχία του, ώστε την επόμενη φορά να έχει τη γνώση να διαχειριστεί τα πράγματα διαφορετικά. Να μάθει να παλεύει για αυτό που θέλει.

Αποτυχία στις πανελλήνιες και ο ρόλος της οικογένειας

Ο ρόλος του οικογενειακού πλαισίου σε αυτή την περίοδο είναι να προσφέρει στον έφηβο υποστήριξη: οι γονείς οφείλουν όχι απλώς να επιτρέπουν, αλλά και να ενθαρρύνουν τους εφήβους να εκφράζουν τα συναισθήματά τους και τις δυσκολίες τους, χωρίς να αλλάζουν τη συμπεριφορά τους απέναντί τους θέλοντας να τους προστατέψουν από τα αρνητικά συναισθήματα που βιώνουν. Καλό είναι να βρίσκονται κοντά στο παιδί τους, δείχνοντας κατανόηση, υποστήριξη, ενθάρρυνση, διαθεσιμότητα να το ακούσουν· ταυτόχρονα, να του επιτρέψουν να πενθήσει για τις προσδοκίες που δεν ευοδώθηκαν και να αναστοχαστεί πάνω σε αυτή την αποτυχία. Σε ένα επόμενο στάδιο μπορούν να ενδυναμώσουν τον έφηβο στη διαδικασία επαναπροσδιορισμού των στόχων του, δίνοντάς του το περιθώριο να αποφασίσει ο ίδιος τι θέλει να κάνει στο μέλλον.